جریان شناسی کلامی – سیاسی عصر امامت امام رضا علیه السلام(183-203 ق)

نویسندگان

امان الله شفایی

چکیده

در پژوهشی با عنوان «جریان شناسی کلامی- سیاسی» باید جریان هایی شناسایی شوند که هم ، پشتوانه کلامی و هم، کنش سیاسی داشته و چشم به قدرت دوخته باشند. هر دوره ای را که برای تاریخ اسلام فرض بگیریم، می توان جریان های کلامی- سیاسی را در آن دوره رصد نمود. شناخت این جریان ها از آن رو که فضایی از شرایط سیاسی آن دوره را ترسیم می کنند، بسیار موجه است. تمرکز این نوشتار، بر مقطعی از تاریخ اسلام است که در آن به مدت بیست سال، امام رضا˜ هدایت معنوی و سیاسی جریان موسوم به شیعیان اثنا عشری را بر عهده داشتند. در حقیقت، بررسی کنش های سیاسی این جریان در کنار سایر جریان های آن روزگار که مهم ترین آن ها عبارت اند از: «جریان عباسی»، «جریان های علوی»، «جریان های نژادپرستانه» و «جریان خوارج»، فضای بازتری را در شناخت خاستگاه، بسترها، رویکردها و کنش های سیاسی هر یک از جریان های موجود می گشاید. این نوشتار خاستگاه، مبانی کلامی و عمل کرد سیاسی جریان های کلامی- سیاسی دوران امامت امام رضا˜ (183-203ق) را بررسی و تحلیل می نماید.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

جریان شناسی کلامی – سیاسی عصر امامت امام رضا علیه السلام(۱۸۳-۲۰۳ ق)

در پژوهشی با عنوان «جریان شناسی کلامی- سیاسی» باید جریان هایی شناسایی شوند که هم ، پشتوانه کلامی و هم، کنش سیاسی داشته و چشم به قدرت دوخته باشند. هر دوره ای را که برای تاریخ اسلام فرض بگیریم، می توان جریان های کلامی- سیاسی را در آن دوره رصد نمود. شناخت این جریان ها از آن رو که فضایی از شرایط سیاسی آن دوره را ترسیم می کنند، بسیار موجه است. تمرکز این نوشتار، بر مقطعی از تاریخ اسلام است که در آن ب...

متن کامل

واکاوی مواضع سیاسی امام رضا (ع) در بحران‌های اعتقادی ـ سیاسی دورة (203 ـ 183 ق)

این نوشتار می‌کوشد، با توجه به روایت‌های نقل‌شده از امام رضا(ع) و با روش توصیفی و تاریخی، دیدگاه حضرت را  در مورد مسائل مهم جامعه و حکومت در دورة بحرانی (203-183 ق) بررسی کند. مقولة ولایتعهدی و حضور امام(ع) در خراسان به همراه عوامل تأثیرگذار دیگر مانند ظهور و بروز ادیان و فرقه‌های انحرافی، تقسیم خلافت عباسی و خیزش علویان باعث شده بود در این دوره سؤا‌ل‌ها و پرسش های جدی...

متن کامل

امام و امامت در گفتمان امام رضا (علیه السلام)

این مقاله در صدد آن است که دیدگاه‎های کلان  نظری و فرانظری مطرح شده در خطبه امام رضا (علیه‌السلام) در حوزه  امام و امامت را با روش تحلیل گفتمان به شیوه «پدام» مطالعه و بررسی کند. کشف دال‎های اساسی مرتبط با بحث امامت، حاکمیت و حکومت‎داری در این خطبه، بیانگر دیدگاه‎های نظری و فرانظری آن امام معصوم (علیهم‌السلام) بر اساس اصول اسلامی و قرآنی است. گفتمان امام و امامت از منظر امام رضا (عل...

متن کامل

بررسی جنبش های سیاسی و دینی علیه عباسیان در عصر امامت امام رضا(ع)

به قدرت رسیدن خاندان عباسی، یکی از وقایع مهم و تاثیرگذار تاریخ اسلام و جهان است. آنان پس از ساقط کردن بنی امیه با ترفندهای مختلف بیش از 500 سال بر جهان اسلام فرمانروایی کردند. یکی از عوامل تسلط عباسیان همراه نمودن علویان، که قرابت نزدیکی با پیامبر اسلام (ص) داشتند، بود. استفاده از « شعارالرضا من آل محمد» یکی از ابزارهای غصب حکومت، و در ظاهر واگذاری آن به علویان بود. عباسیان پس از کسب قدرت و...

جایگاه امامت دراندیشه سیاسی امام رضا علیه السلام

امام علی ابن موسی الرضا علیه السلام در مکتب و اعتقادات شیعه هشتمین جانشین پیامبر (ص) می باشد. مکتب شیعه معتقد است که امام دارای ویژگی های ممتاز و خاصی است که مردم با علم محدود خود نمی توانند او را شناسایی و انتخاب کنند. از جمله این ویژگی ها مصونیت کامل از هر نوع خطا و اشتباه در درک حقایق، گفتار و عمل به احکام الهی می باشد. به همین دلیل چون مردم دارای بینش کافی برای انتخاب امام نیستند و بدلیل بر...

رفتار شناسی امام رضا علیه السلام در جریان غلو

پدیدة غلو آفتی است که به دلایل مختلف در میان شیعیان، مانند دیگر گروه های اسلامی و غیر اسلامی راه یافت و عده ای را به بیراهه کشاند. عقاید غالیان شیعی دارای نظم و انسجام خاصی نبود، ولی بنیان عقاید آنها بر درجة خدایی و الوهیت قائل شدن برای پیامبر اعظم6 و به مقام خدایی و نبوت رساندن ائمه معصوم: استوار بود. غالیان با افکار و گفتار خود، اصل توحید را هدف قرار می دادند. در نتیجه با توجه به اهمیت مسئله،...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
فصلنامه علمی پژوهشی تاریخ اسلام

ناشر: دانشگاه باقرالعلوم علیه السلام

ISSN 2008-6431

دوره 12

شماره شماره 4 - زمستان 90 - مسلسل 48 2011

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023